6.12.2002 ______ "Baszta prochowa"
*Dzien trzeci
Ukrainski zespol "DZYGA JAZZ Quintet"
Kwiat jazzu...

"Po prostu dziwie sie ". Tak nazywal sie utwor jazzowy Walerija Polowyny (fortepian), czlonka zespolu "Dzyga Jazz Quintet", rozpoczynajacy juz trzeci koncert II Ukrainsko-Polskiego Festiwalu "JazzBez..." szostego grudnia b.r. w "Baszcie Prochowej" we Lwowie. Po prostu dziwie sie, ze taki swietny jazz, i jak mozna nie sluchac takiej muzyki! Naprawde, zadziwiajace sa zdolnosci muzykantow, ich talent, natchnienie, zawodowosc, milosc (az do granic szalenstwa) do swego zajecia, do dzwieku, improwizacji...!
Zadziwiajacy jest sluchacz, zdawac by sie moglo po lwowsku inercyjny (mimo zimowego chlodu), przejmujacy sie wszystkim co sie dzieje na scenie, reagujacy na muzyke, wyrazajacy swoj szacunek, zachwyt, podziw, ze az slow braknie! Jazz bez... slow. Watpie, ze lwowski sluchacz kiedykolwiek zmeczy sie jazzem, nadmiarem zywej muzyki i emocji w trakcie festiwalu, "gwiezdnych" jazzmanow, piwa, blasku swiec itd. ... Juz teraz moge powiedziec, ze po zakonczeniu festiwalu niektorych dopadnie depresja, syndrom postjazzowy... ciszofobia... i cale mnostwo innych przypadlosci... Byc moze nawet choroba sieroca, jak sie wyrazil Walerij. Na szczescie jeszcze nie koniec (dwa koncerty przed nami), a na razie mamy jazzowy zloty srodek, festiwalowy pak zaczal sie rozwijac i nawet mozna zobaczyc jaki kolor bedzie mial kwiat (nie zolty jesienny lisc jak w ubieglym roku). I ... moo-o-oocniej, je-e-eszcze, wie-e-ecej, teraz! J-A-A-A-A-A-A-Z-Z-Z-Z-U-U-U-U-U-U!

A jeszcze zadziwia zespol "Dzyga Jazz Quintet", powstaly w grudniu ubieglego roku podczas I Ukrainsko-Polskiego Festiwalu "Jazz Bez...", z inicjatywy Markijana Iwaszczyszyna.
Na tym festiwalu kwintet obchodzi roczny jubileusz.
Z tej okazji najserdeczniejsze zyczenia niech przyjma
Wolodymyr Kit (trabka)
Andrij Nadolskyj (perkusja)
Mark Tokar (kontrabas)
Walerij Polowyna (fortepian)
Walentyn Uczanin (saksofon)
oraz ich "ojciec chrzestny" - Markijan

Na koncercie muzykanci zagrali swa niesamowita "Smerekowa tesknote" (autor - Walerij Polowyna) z domieszka etnicznej nuty, huculskiej nostalgii, z niewymownym uczuciem o zapachu swierka ... To byl jazz, nadajacy sie do wachania, jazz ktory mozna dotknac i wypic, napelnic sie nim i stac sie innym czlowiekiem. Jazz, wywolujacy nieoczekiwane metamorfozy swiadomosci... Muzyczna spowiedz ... Publicznosc to rozumiala i wtedy harmonia stawala sie bezgraniczna. Po prostu bezz... Zadziwil takze utwor Walentyna Uczanina pt. "Kwiat kaktusa" i tak naprawde, byl to bestseller, jak zazartowal sam autor. Jak mozna przekazac muzycznie kwiat kaktusa? Jego wyglad, zapach, jaki jest w dotyku? Im to sie udalo! I to jeszcze jak! Taki jazzowy kwiat, moim zdaniem byl bardziej realny niz prawdziwy, i tak bardzo chcialo sie by ten kwiat nie zwiadl, by pozostal...
Bylo jeszcze ekspresyjne "Tango" na stokach gory Troscian, magiczna "Moria" (nazwa-miasto, w ktorym mieszkaja krasnale) oraz zachwycajaca gra Andrija Nadolskiego na prawdziwym ludowym afrykanskim instrumencie "tabla" (Wyglada jak beben obciagniety skora). A wtedy publicznosc objeta polafrykanska ekstaza, klaskala, szalala i dziekowala bezgranicznie !!! Andrzej potem powiedzial, ze ten instrument gra sam, tyle ze wpierw trzeba znalezc z nim wspolny jezyk... No prosze! Marta Bilska, prowadzaca(tym razem sama bez Jorgasa, przebywajacego w tym czasie w Przemyslu),proszac o "bis", zaznaczyla ze nareszcie doczekalismy sie muzykantow dla ktorych ten festiwal stworzono. Dodala tez, ze zaden ze sponsorow "JazzBez..." na razie nie wyrazil swego niezadowolenia, lecz wrecz odwrotnie. Coz, to bardzo cieszy i napawa nadzieja, ze "JazzBez..." nie bedzie samotny...

Komentarze oraz wrazenia muzykantow:
Walentyn Uczanin (saksofon):
"Czym dla mnie jazz...Nie mozna odpowiedziec jednym slowem, to jest po prostu zycie, wolnosc poniewaz zgodnie ze swa natura jest muzyka improwizacyjna, pozwalajaca wyjsc za ramy utworu bazowego, przedstawic swe indywidualne mozliwosci, mysli, smak, gust. Mysle, ze skoro dazymy w strone demokracji, jazz tez powinien rozwijac sie, wlasnie jako muzyka przedstawiajaca ideologie demokratycznego spoleczenstwa. Mam nawet swoje, polzartem, credo polityczne: demokracja stanie sie mozliwa wtedy, gdy prezydentem zostanie jazzman. Kiedy powiedzialem to po raz pierwszy, za pare miesiecy Bill Clinton zostal prezydentem USA, a on gra na saksofonie... Festiwal... To jest nasza pierwsza prezentacja tu, we Lwowie, wczesniej gralismy na festiwalach "Jazz w Stanislawowie" (Iwanofrankowsk) oraz "Swiatowy jazz nad Dnieprem" (Dniepropietrowsk). Nie mamy jeszcze roku...Swietnie udalo sie nam polaczyc doswiadczenie starszych muzykantow oraz energie mlodych: kontrabasisty, perkusisty. Wlasnie dlatego udalo nam sie stworzyc taki zespol ... lubie z nimi grac, chociaz, oczywiscie sa jakies problemy kompozycyjne, ktore trzeba szlifowac, ale juz cos sie udaje...Lwow jako jazz... Niby tak, ale na razie we Lwowie nie zwraca sie uwagi na jazz. W czasach komunistycznym mozna to bylo pojac, ale szkoda, ze pozniej niewiele sie zmienilo. A sam Lwow nawet architekture ma improwizacyjna, tworzy odpowiedni nastroj. Lwow pewnie zostanie miastem nie jednego festiwalu ...

A teraz w "JazzBez..." wklada sie zbyt wiele kierunkow. Np. Krakow ma 5 -6 festiwali, z ktorych kazdy ma swa specyfike, jeden odbywa sie w sali koncertowej, sa to bardziej kameralne formy jazzu, inny , w takim klubie jak ten, gdzie jest nieco zywsza atmosfera. Tak ma byc. Chcialbym by we Lwowie byly rozne formy festiwali, nie tylko jeden. Kto wie, byc moze ten, jest poczatkiem lancucha."

Walerij Polowyna (fortepian):
"Jazz - sposob zycia, myslenia, juz nad tym myslalem, dlatego od razu odpowiadam. Zycie toczy sie z jazzem... kiedy jest dobrze, i kiedy - gorzej. Jazz - jedyny rodzaj sztuki, w ktorym sie nie da sklamac. Jazz - nie ma wieku. Wrazenia po wystepie... publicznosc nas przyjela za co jestesmy bardzo wdzieczni. Nasza publicznosc - wspaniala, przynajmniej zna sie na tym i to czuje... Chcialbym przede wszystkim podziekowac Markijanowi Iwaszczyszynowi, gdyby nie on i jego pomysl utworzenia "Dzyga Jazz Quintet", nic by nie bylo. Jestesmy mu za to bezgranicznie wdzieczni. (Tworzenie nowych zespolow -jedno z zadan takich festiwali, jak mowil na konferencji prasowej sam Markijan - Àut.) Poza tym samo to wydarzenie da sie we znaki. Trzeba by sie odbyl, by ludzie odczuli: skonczyl sie festiwal, a oni naraz - osierocieli! Bo,w zasadzie, we Lwowie sa miejsca gdzie mozna posluchac dobrego jazzu, sa tu mocni i nawet bardzo mocni muzykanci. "JazzBez...2002" - jest druga udana proba zrobienia to w sposob tradycyjny, ³ zeby taki festiwal odbywal sie stale we Lwowie, zreszta widac po publicznosci jak jest odbierany. W ogole duzo tu ludzi, ludzi swiatecznych. Odbylo sie oczyszczenie dusz i uszu... Tradycyjnie Lwow - miasto jazzu. Nie bede wspominal przeszlosci poniewaz wtedy tez zyli ludzie i tez grali. My w latach 80 -tych organizowalismy festiwale jazzowe dosc powazne, takie jak "Krysztalowy Lew". Myslelismy, ze tradycja utrzyma sie, ale czasy sie zmienily, tym bardziej ze jazz zmienil swe podstawy. Oczywiscie, potrzebne sa powazne firmy, ludzie, koszty, byc moze wtedy zarysyje sie jakis ksztalt ... à kto tu jest zainteresowany? Konsulat Generalny RP, sam Konsul, "Dzyga"... Ale pomysl powstal, jutro bedziemy grali w Polsce, zobaczymy jak nastawiona jest tam publicznosc, co przygotowala tamta strona".

Andrij Nadolskij (perkusja):
"Jazz - sposob zycia. Tak, mozliwe, ze banalnie, ale w zasadzie tak jest . Jest to stala improwizacja, atonalne zmiany z muzycznego punktu widzenia. Jest to rytm, a gdy on jest zjawia sie jazz. Dzisiejszy wystep moim zdaniem byl niezly, na scenie gralo sie wygodnie i przyjemnie. Rozumielismy sie nawzajem, wlasnie tak. Takie festiwale, jak "JazzBez...2002", sa konieczne, a ich, tak naprawde, u nas jest bardzo malo. "JazzBez..." wspiera nas psychicznie, zycze mu by rozwijal sie w szybszym tempie, zeby we Lwowie bylo wiecej takich festiwali. Z pewnoscia Lwow jest miastem jazzu. Jezdzilem troche po swiecie, pracowalem w Rosji. Tam znaja lwowskich muzykantow, dobrze wiedza, ze we Lwowie z jazzem zawsze bylo dobrze. I, ze Wolodymyr Kit otwieral festiwal w latach 60-tych, jeden z pierwszych... Mysle, ze festiwal bedzie sie rozwijal na dobrym poziomie!"

Mark Tokar (kontrabas):
"Jazz stanowi sensowna czesc mego zycia. Wrazenia... Jestem zadowolony swa praca, publicznoscia. Jesli chodzi o polskie zespoly, biorac pod uwage wczorajsze wystepy, sadze ze ich muzyka nie miesci sie w ramach tego festiwalu. Oni by fajnie brzmieli na jakims festiwalu bluesowym. Lwow od dawna potrzebuje jakichs nowych tradycji jazzowych, dawne niestety zostaly utracone. Nareszcie zjawia sie cos w tym rodzaju. Na razie Lwow nie jest miastem jazzu, ale wierze ze znow bedzie takim miastem. Jestem szczesliwy. Dzieki temu festiwalowi w ubieglym roku, poznalem wielu lwowskich muzykantow, ktorych w ogole nie znalem, np. Anatolij Szacki, legenda nie tylko lwowska, ukrainska, ale po prostu jazzu! Jest znany w wielu panstwach. Przypadkowo w tamtym roku zagralem z nim na session, po czym zawarlismy scisle relacje muzyczne. Jestem szczesliwy, ze teraz razem pracujemy nad muzycznymi projektami".
Maria Tytarenko